Gốm sứ Nhật Bản – nét tinh hoa văn hóa truyền thống

Gốm sứ Nhật Bản đã có từ rất lầu đời và có rất nhiều sản phẩm tinh tế qua nhiều thời kỳ lịch sử hình thành và phát triển. Ngày nay, gốm sứ đã trở thành nét độc đáo trong văn hóa truyền thống của xứ sở hoa anh đào. Cùng Visadep tìm hiểu ngay nhé.

Lịch sử phát triển gốm sứ Nhật Bản

Lịch sử hình thành phát triển gốm sứ Nhật Bản bắt đầu xuất hiện từ thế kỷ thứ XIV trước công nguyên. Thời kỳ sơ khai này còn gọi là gốm Jomon thừng văn. Đặc điểm nổi bật của thời kỳ gốm này là được làm thủ công rất thô sơ và các hoa văn trên gốm sứ thường kết hợp với dây thừng cuốn xung quanh.

Tiếp theo, là thời kỳ gốm sứ Yayoi. Điều đặc biệt ở thời kỳ này là các sản phẩm gốm sứ đều không tráng men và chỉ được nung ở nhiệt độ thấp. Công dụng chủ yếu của các loại gốm Yayoi là dùng để nấu nướng ăn uống và đựng đồ. Màu sắc chủ đạo của đồ gốm Yayoi là màu đỏ sẫm.

Đó là 2 thời kỳ làm gốm sơ khai của gốm sứ Nhật Bản và đặc điểm các đồ gốm sứ thời này rất thô sơ. Để nâng tầm giá trị, gốm sứ Nhật Bản đã tiếp cận được kỹ thuật của gốm Triều Tiên bấy giờ. Ở thời này, những sản phẩm gốm sứ Nhật Bản chịu ảnh hưởng lớn từ gốm sứ Trung Quốc với sự ra đời của những chiếc bàn xoay thời Heian. Và kết quả sự ảnh hưởng lớn nhất lúc đó giờ là thành quả gốm sứ men xanh lam hay còn gọi là gốm sứ men Đại Thanh. Ở thời Heian này, gốm sứ Nhật Bản đã sản xuất rất nhiều đồ gốm sứ gia dụng, tăng thêm sự đa dạng trong các dòng gốm sứ Nhật Bản bấy giờ. 

- Advertisement -

Bước ngoạt lớn trong lịch sử gốm sứ Nhật Bản chính là vào khoảng giữa thế kỷ VIII. Vào thời kỳ này, đồ gốm Shino đã ra đời và đạt được nhiều thành công vang dội. Đồ gốm Shino có đặc điểm nôi bật bởi lớp tráng men và được nung bằng đắt sét. Song nhiệt độ nung đất sét vẫn tương đối thấp. Hình dáng gốm Shino thời này có những nét rất riêng, đó là lớp tráng men có vân rạn. Một sự sáng tao độc đáo và mới lạ trong thời kỳ làm gốm sứ bấy giờ. Và tiếp bước sự sáng tạo đó, rất nhiều dòng gốm Nhật Bản mới lạ được ra đời bởi đôi tay của người thợ làm đồ gốm sứ Nhật bản. Nổi bật là gốm Raku mạng đậm hình ảnh Trà đạo. Trà đạo thời đó ở Nhật Bản cũng bắt đầu rất thịnh hành. 

Hiện nay với sự phát triển không ngừng của kỹ thuật làm gốm sứ Nhật Bản được yêu thích nhờ màu sắc, kỹ thuật gia công tỉ mỉ, chi tiết khiến người nhìn có một cảm nhận sâu sắc về một sản phẩm của truyền thống Nhật Bản. 

Các dòng gốm sứ Nhật Bản hiện nay

Dòng gốm Kakiemon

Kakiemon là một phong cách gốm sứ tráng men của Nhật Bản, theo truyền thống được sản xuất tại các nhà máy của Arita, trên địa bàn tỉnh Hizen (tỉnh Saga ngày nay) từ giữa thế kỷ 17 trở đi. Với chất lượng tuyệt vời của nó gốm sứ kakiemon được đánh giá cao ở phương Tây và bắt chước rộng rãi bởi các nhà sản xuất sứ chính của châu Âu.

Dòng gốm sứ men colbalt xanh trắng

Với màu xanh làm trang trí người thợ Nhật Bản đã đem đến những sản phẩm vô cùng độc đáo. Với màu sắc rất thanh lịch, trang nhã dòng gốm này được rất nhiều người yêu thích .

Dòng gốm Fukagawa

Dòng gốm sứ Fukagawa-Seiji có xấp xỉ 120 năm lịch sử. “Các sản phẩm gốm sứ trắng gần như trong suốt” được sản xuất bởi được nung ở nhiệt độ cao và được những người yêu thích “thiết kế độc đáo”  khắp nơi trên thế giới sử dụng.

Dòng gốm Kutani

Kutani ware là gốm sứ có phong cách được biết đến với nhiều màu sắc, chẳng hạn như rau xanh, xanh, vàng, tím, và màu đỏ và thiết kế đậm bao phủ hầu hết các bề mặt của từng mảnh.

Dòng gốm Banko

Thế kỷ thứ 17 tại Tokyo có một thợ thủ công tên Banko làm gốm sứ với một phong cách độc đáo với hình dáng và trang trí bao gồm hoa, chim, khỉ, sinh vật biển và con người. Đây là dòng sản phẩm khá bí ẩn khi có rất ít thông tin về nó chỉ biết rằng dòng gốm trên sử dụng chủ yếu loại men sần không bóng thường sử dụng cho những chiếc bình trà, ấm trà.

Dòng gốm Satsuma

Satsuma ware là một phong cách đất nung Nhật xuất hiện từ vùng Satsuma ngày nay là nam Kyūshū. Sử dụng cách trang trí rất cầu kì kiểu cách với nhiều màu sắc phong phú, có những sản phẩm còn sử dụng vàng thật để trang trí khiến sản phẩm gốm sứ độc đáo này trở nên khá sang trọng.

Để có được những sản phẩm gốm sứ đẹp mắt và chất lượng đòi hỏi người nghệ nhân phải trải qua một quá trình học tập gian khổ và tích lũy kinh nghiệm qua một thời gian dài. Các sản phẩm gốm sứ của người Nhật được mang vào sử dụng trong cuộc sống phần nào làm đẹp hơn văn hóa nơi đây. Gốm sứ Nhật Bản là một món quà ý nghĩa mang tính nghệ thuật cao có thể dành tặng cho bạn bè, người thân sau chuyến du lịch ở xứ sở mặt trời mọc.

Bài viết “Gốm sứ Nhật Bản – nét tinh hoa văn hóa truyền thống” được tổng hợp bởi Visadep.